Ek ödenekler davasında önemli bir kazanım!

Türk davacılara alacakları geri ödenecek!

IOT tüm mağdurlar için çözüm istiyor!

UWV Kurumu, yurtdışına gönderilen ek ödenekleri durduran yasaya karşı Türklerin açtığı davada, devam eden temyiz sürecine rağmen, davacı mağdurların alacaklarının bir bölümünü ödemeyi (karar metni) kararlaştırdı.

Hollanda’da çalışanların sosyal güvenlik ödeneklerinin uygulamasından sorumlu UWV, 1 Temmuz 2003 tarihinde yürürlüğe giren ‘Yurtdışına Ek Ödeneklerin Durdurulması Yasasına’ (stopzetting Toeslagenwet) karşı dava açan mağdurlar için, alacaklarının bir bölümünü geçiş düzenlemesi kapsamında Türkiye’ye kesin dönüş yapan ve yasaya karşı IOT’nin desteğinde dava açan 200 malülen emekliyi kapsıyor.

UWV, Temyiz Mahkemesinin geçen 1 Kasım tarihinde aldığı ‘ara karar’ üzerine davacılara ödeme yapmaya karar verdi.

Türkiye’ye dönüş yapan malülen emeklilere, aylıklarını asgari geçim ödeneği düzeyine tamamlamak amacıyla tanınan ek ödenekler, 2003 yılında durdurulmuştu. UWV’nin uygulayacağı geçiş düzenlemesi kapsamında mağdurlara 1 Temmuz 2003 ile uygulamanın geçerli olduğu 1 Temmuz 2005 tarihine kadar olan sürece ilişkin ek ödenek alacaklarının, bir yıl için üçte ikisi, diğer yıl içinse üçte biri faiziyle birlikte topluca geri ödenecek.

UWV’nin bu kararına itiraz eden Türkler İçin Danışma Kurulu (IOT), geçiş düzenlemesinin sadece dava açan 200 kişi için değil, aynı uygulamadan mağdur olan yaklaşık 1730 kişi için geçerli olmasını istedi. UWV’ye bir mektup gönderen IOT, Temyiz Mahkemesinin kararına gerekçe oluşturan uluslar arası anlaşmaların ilgili maddelerinin, sadece davacıları değil tüm mağdurları kapsaması nedeniyle, geçiş düzenlemesinin herkes için uygulanmasını istedi.

Hollanda’da 1 Ocak 2000 tarihinde yürürlüğe giren, Yurtdışına Gönderilen Ödeneklerin Sınırlandırılması Yasası uyarınca, Türkiye’ye, genellikle Malülen Emeklilik Yasası (WAO) kapsamında kesin dönüş yapanların ek ödenekleri 2003 yılından itibaren durdurulmuştu. AB üyesi olmayan ülkeleri kapsayan yasaya IOT başından beri itiraz etmişti. IOT’nin desteğiyle yürütmenin durdurulması için 200 kadar mağdur dava açmış ve hakim, 2002 yılında itirazı haklı bulmuştu. Mahkeme, ek ödenek mağdurların itirazının Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) sözleşmesinin 118. maddesine göre haklı olduğunu kararlaştırmıştı.

Karar üzerine UWV temyize başvurdu ve aynı zamanda Hollanda 1 Ocak 2006 tarihinden geçerli olmak üzere İLO sözleşmesinden çekildiğini açıkladı. Daha sonra UWV’nin itirazını değerlendiren Amsterdam Mahkemesi, ek ödeneklerin durdurulması uygulamasını, arasında TR-AB Ortaklık Hukuku anlaşması da olmak üzere, tam 4 ayrı uluslararası anlaşmaya aykırı buldu.

Temyiz Mahkemesi geçen 1 Kasım tarihinde açıkladığı ara kararında, 2003 yılında durdurulan ek ödeneklerin, birden değil de aşamalı olarak durdurulması gerektiğinden hareketle, Lüksemburg’taki Avrupa Adalet Divanından diğer bazı konularda görüş istenmesini kararlaştırmıştı.

Buna göre mahkeme, Türklerin ek ödeneklerin durdurulmasının, Türkiye-AB Ortaklık Hukuku’nın 6. maddesinin 3/80 nolu kararı ile ‘Türk vatandaşlarına AB vatandaşlarından farklı muamele yapılamaz’ şeklindeki 9. maddesine aykırı olup olmadığı konularında görüş istedi.

Avrupa Adalet Divanının görüş belirtmesinden sonra temyiz süreci kaldığı yerden devam edecek. Genel olarak Avrupa Adalet Divanının bu tür konularda görüş belirtmesi 2-2,5 yıl sürüyor.
IOT, UWV’nin geçis düzenlemesi kararı ile davanın mağdurların lehine sonuçlanma ihtimalinin oldukça yükseldiği görüşünde.